Deze week is de Best practice VBS voor de logistieke keten verschenen. Het is een handleiding met voorbeelden specifiek voor logistieke keten die hun veiligheidscultuur en de omgevingsveiligheid sterk willen verbeteren door een Veiligheidsbeheerssysteem (VBS) op te stellen en in te voeren. En juist deze logistiek vindt het heel lastig om een dergelijk systeem met alle onderdelen op te stellen en in te voeren. De best practice komt bovendien op een goed moment nu steeds meer opslagbedrijven onder de ARIE regeling blijken te vallen.
Bedrijven die onder de Europese Seveso richtlijn vallen en/of onder de ARIE regeling vallen dienen over een VBS te beschikken. De Seveso III-richtlijn (2012/18/EU) werd in 2012 in de EU geïmplementeerd om de risico’s in verband met de opslag en hantering van gevaarlijke chemicaliën te beperken. Het toepassen van de Seveso op de chemische logistiek is minder goed uitgewerkt in de Seveso-regeling en in voorbeelden dan de sector zou willen. Dit vormt dan ook de reden voor het opstellen van deze Best practice. De risico’s binnen deze branche liggen bovendien een stuk lager dan bij andere branches en een ‘light’-versie van een veiligheidsbeheerssysteem (VBS) van de chemische industrie ligt dan ook voor de hand.
In Nederland kennen we naast de Seveso-regeling ook nog andere regelgeving; namelijk de ARIE-regeling. In bijlage 3 van deze Best practice zijn de tabellen opgenomen waarmee bepaald kan worden of de ARIE-regeling op het bedrijf van toepassing is. De Aanvullende Risico-Inventarisatie en -Evaluatie (ARIE) is een regeling in het Arbeidsomstandighedenbesluit. De ARIE-regeling geldt voor bedrijven met vergelijkbare risico’s als bedrijven die onder het Brzo 2015 vallen: bedrijven die werken met grote hoeveelheden gevaarlijke stoffen.
Een veiligheidsbeheersysteem bestaat uit zeven elementen welke met romeinse cijfers worden aangeduid. Doel van de Best practice is het verduidelijken van deze elementen voor de bedrijven in de chemie logistiek, een meer gestructureerde denkrichting te introduceren en de veiligheidscultuur binnen de bedrijven naar de omgeving te vergroten. Secundair doel is ook gelijk het beste naar boven te halen; het gestructureerd denken en handelen op het gebied van veiligheid. De combinatie levert meer inzicht op in welke wijze de verschillende elementen van een VBS op elkaar ingrijpen. Net zoals we kunnen streven naar continue verbeteren op het gebied van kwaliteit kunnen we dat ook op het gebied van veiligheid. Het PDCA-concept is een proces dat door organisaties wordt gebruikt om tot continue verbetering te komen. Hierop is een variant gemaakt welke zich specifiek richt op de toepassing binnen Seveso bedrijven. Gezien deze variant vooral op het VBS richt ook toepasbaar binnen andere bedrijven die een VBS willen opzetten.
Het kan als volgt worden toegepast op een managementsysteem en op elk van zijn afzonderlijke elementen:
- Plan: bepaal en beoordeel gezondheids- en veiligheidsrisico’s en kansen en overige risico’s en overige kansen, stel de doelstellingen en -processen vast die nodig zijn om resultaten te leveren in overeenstemming met het Gezondheids- en Veiligheidsbeleid van de organisatie;
- Doen: implementeer de processen zoals gepland;
- Check: monitor en meet activiteiten en processen met betrekking tot het Gezondheids- en veiligheidsbeleid en hun doelstellingen en rapporteer de resultaten;
- Act: onderneem acties om de gezondheids- en veiligheidsprestaties continu te verbeteren om zo de beoogde resultaten te bereiken.
Binnen de Best practice wordt per elementen uitgelegd wat de belangrijkste eisen van het element zijn. Tevens wordt aangegeven op welke wijze de elementen op elkaar ingrijpen. Daarnaast worden voorbeelden voor ieder VBS-element gegeven. Dat zorgt er voor dat het voor gebruikers wat makkelijker wordt om een VBS in te richten binnen de eigen organisatie. Doel van de best practice en de branchevereniging VNCW is namelijk om het invoeren van de VBS laagdrempelig te maken en hiermee de veiligheid in de hele keten te vergroten.
De best practice kwam mede tot stand met medewerking van Kuehne + Nagel, Oqema, Sel chemie en de branchevereniging VNCW. De Best practice is beschikbaar via het ledenplatform van de VNCW (leden.vncw.nl) of via de gratis informatiesite www.chemiebank.nl
